უსამართლო კომერციული პრაქტიკა როგორც ბიზნესსაქმიანობის საფრთხე

„ბიზნეს მრჩეველის“ რუბრიკაში იურიდიული ფირმის ბი ვი ქონსალთინგის მმართველის პარტნიორი ვახტანგ შურღაია გვიზიარებს პრაქტიკულ გამოცდილებას უსამართლო კომერციულ პრაქტიკაზე.

მომხმარებლის უფლებების დაცვა არ არის მხოლოდ საკანონმდებლო მოთხოვნა, ესაა გონივრული ბიზნეს პრაქტიკა, რომელიც დადებით გავლენას ახდენს მომხმარებელთა ნდობასა და ბრენდის რეპუტაციაზე.

მომხმარებლის, როგორც ე.წ. „სუსტი მხარის“, დაცვა სახელშეკრულებო ურთიერთობებში „მომხმარებლის უფლებების შესახებ“ საქართველოს კანონის მთავარი მიზანია.

უსამართლო კომერციული საქმიანობა შეიძლება იყოს ყველაფერი რასაც მომხმარებელი შეცდომაში შეჰყავს ან უბიძგებს მას არასწორი გადაწყვეტილების მიღებისკენ. მაგალითად, კომპანიის მიერ პროდუქტის შესახებ არასწორი ინფორმაციის გავრცელება ან არასასურველი შეთავაზების გაზავნა. მსგავს მიდგომას ითვალისწინებს ევროპარლამენტისა და საბჭოს 2005/29/EC დირექტივაც.

საქართველო მომხმარებელთა უფლებების დაცვისა და აღსრულების მაღალი სტანდარტისთვის  World Bank Group-ის მიერ დაჯილდოვდა, რაც განპირობებულია ბოლო წლებში საქართველოს კონკურენციისა და მომხმარებლის დაცვის სააგენტოს მიერ დაგროვილი გამოცდილებით. ერთ-ერთ საქმეზე სააგენტომ აღნიშნა, რომ მოვაჭრე „არ უთითებს „ფეისბუქ“ პოსტებში გასაყიდი საქონლის წარმომავლობისა და ნამდვილობის (ორიგინალობის) შესახებ ინფორმაციას, რამაც შესაძლოა მომხმარებელი შეიყვანოს შეცდომაში და დადოს ისეთი გარიგება, რომელსაც ინფორმირებულობის შემთხვევაში არ დადებდა. მოვაჭრემ არასწორად მიუთითა პროდუქციის „ორიგინალ“ ხასიათზე, რაც სააგენტოს მიერ შეფასდა როგორც მოქმედებით, ისე უმოქმედობით გამოხატულ უსამართლო კომერციულ საქმიანობად.

სხვა შემთხვევაში უმოქმედობით გამოხატულ უსამართლო კომერციულ პრაქტიკად იქნა მიჩნეული გადამზიდი კომპანიის მიერ მომხმარებლისათვის განსაზღვრული შემდეგი პირობა: „კომპანია არ იღებს პასუხისმგებლობას გაურკვეველ/დაუზუსტებელ მისამართზე მიტანილ ამანათზე, ასევე იმ ამანათებზე, რომლებზეც ფიქსირდება უცხო პირის ხელმოწერა“. სააგენტომ განმარტა, რომ სახეზე იყო არსებითი ინფორმაციის ნაკლებობა - მოვაჭრის საზღვარგარეთ მდებარე საწყობში მომხმარებლის ამანათის მიღების წესისა და მასზე პასუხისმგებელი ხელმომწერი პირის შესახებ.

მორიგ საქმეზე სააგენტომ დარღვევად მიიჩნია თვალსაჩინო შედეგის გარანტირება პროდუქტის 3 ჯერადი გამოყენების შედეგად და შეთავაზება (ფასდაკლება) შეზღუდული დროში მაშინ, როდესაც რეალურად შეთავაზება აღნიშნული დროის შემდეგაც მოქმედებდა.

რატომ არის საშიში უსამართლო კომერციული პრაქტიკა?

• როდესაც მომხმარებელი ხვდება, რომ მისი ნდობით არასწორად სარგებლობენ, ის აღარ ისარგებლებს მომსახურებით;
• უსამართლო პრაქტიკის შესახებ ინფორმაცია სწრაფად ვრცელდება როგორც სოციალურ ქსელებში, ისე - კომპეტენტური ორგანოს ვებ-გვერდზე და სხვა არხებით, რაც სერიოზულ ზიანს აყენებს კომპანიის რეპუტაციას;
• საქართველოს კანონმდებლობა ითვალისწინებს სანქციებს კომპანიებისთვის, რომლებიც უსამართლო კომერციულ პრაქტიკას ახორციელებენ.

ეთიკური და გამჭვირვალე ბიზნესი ბევრად კონკურენტუნარიანია.